Myoxanthus Poepp. & Endl.
Nova Genera ac Species Plantarum 1: 50. 1836.
Conforme observado por Michel Frey & N. Sanson quando descreveram Myoxanthus conceiçoensis, Myoxanthus tem uma história muito movimentada. Logo após ter sido estabelecido por Poeppig & Endlicher, a espécie-tipo do gênero (Myoxanthus monophyllus Poepp. & Endl.) foi transferida para Pleurothallis sob o nome de Pleurothallis monophylla (Hook.) Fawc. & Rendle, cuja primeira descrição havia sido feita em l820, como Epidendrum monophyllum Hook.
Em 1982, in Selbyana, Carlyle A. Luer reconsiderou a validade do gênero e para ele transferiu diversas espécies de Pleurothallis e, entre elas, 8 ocorrendo no Brasil. Em 1986, in Icones Pleurothallidinarum I, Systematics of the Pleurothallidinae, entre outras espécies estrangeiras, ele transferiu Pleurothallis aspasicensis Rchb. f. sob o nome de Myoxanthus aspasicensis (Rchb. f.) Luer. Quase 10 anos depois, a espécie foi restabelecida pelo mesmo pesquisador e o nome Pleurothallis aspasicensis Rchb. f. foi considerado com válido.


Ocorrência das espécies brasileiras de Myoxanthus Poepp. & Endl.

Espécie
nº Pabst
Estados
conceiçoensis M. Frey & N. Sanson
ES
exasperatus (Lindl.) Luer
1383
ES, MG, PE, PR, RR, RJ, SC, SP
lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
1121
DF, MG, PA, SP
parvilabius (C. Schweinf.) Luer
AM
pulvinatus (Barb. Rodr.) Luer
1385
ES, MG, SP
punctatus (Barb. Rodr.) Luer
1119
MG, RJ
ruschii Fraga & L. Kollmann
1120
ES
seidelii (Pabst) Luer
ES
trachychlamys (Schltr.) Luer
1381
AC
cf talpinaria (Rchb. f.) Luer
RR
     

 

I - Chaetocephala lonchophylla BARB. RODR. e
II - C. punctata BARB. RODR.
Da "Mart. Fl. Bras.", vol. III, IV, t. 117, figs.: II e I respectivamente

  My. exasperatus  


Histórico das espécies brasileiras

Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
- Em 1843, in Botanical Register; foi descrita a espécie Pleurothallis peduncularis Lindl. Nome ilegítimo em função de Pleurothallis peduncularis Hook, publicada em 1841, in Journal of Botany;
- Em 1859, in Folia Orchidacea. Pleurothallis 15, foi descrita a espécie Pleurothallis exasperata Lindl.
- Em 1882, in Genera et Species Orchidearum Novarum 2: 76, foi descrita a espécie Anathallis parahybunensis Barb. Rodr.
- Em 1891, in Revisio Generum Plantarum 2: 667/8, foram descritas as espécies Humboltia exasperata (Lindl.) Kuntze
e Humboltia peduncularis (Lindl.) Kuntze
tendo como basônimos Pleurothallis exasperata Lindl. e Pleurothallis peduncularis Lindl. respectivamente;
- Em 1982, in Selbyana 7:36, Carlyle A. Luer descreveu Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer tendo como basônimo Pleurothallis exasperata Lindley e considerou Pleurothallis peduncularis Lindl. como sinônimo;
- Em 1982, in Selbyana, 7:49, foi descrita a espécie Myoxanthus parahybunensis (Barb.Rodr.) Luer
- In Icones Pleurothallidinarum IX, Carlyle A. Luer considerou Myoxanthus parahybunensis (Barb.Rodr.) Luer como sinônimo Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer.

My. exasperatus - planta infértil

Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
- Em 1877, in Genera et Species Orchidearum Novarum 1: 35, foi descrita a espécie Restrepia lonchophylla Barb. Rodr.
- Em 1881, in Otia Botanica Hamburgensia 2: 93, foi descrita a espécie Pleurothallis warmingii Rchb. f.
- Em 1882, in Genera et Species Orchidearum Novarum 2: 39, foi descrita a espécie Chaetocephala lonchophylla (Barb. Rodr.) Barb. Rodr. tendo como basônimo Restrepia lonchophylla Barb. Rodr.
- Em 1896, Flora Brasiliensis 3(4): 589, t. 117, f. 2. foi descrita a espécie Pleurothallis lonchophylla (Barb. Rodr.) Cogn. tendo como basônimo Restrepia lonchophylla Barb. Rodr. Nome ilegítimo em função de Pleurothallis
lonchophylla Rchb. f. publicada em 1886;
- 1982, in Selbyana 7:43, Carlyle A. Luer descreveu Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer e Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer tendo como basônimo Restrepia lonchophylla Barb. Rodr. e Pleurothallis seidelii Pabst, respectivamente;

- Em 1992, Icones Pleurothallidinarum IX Systematics of Myoxanthus, Carlyle A. Luer considerou Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer e Pleurothallis warmingii Rchb. f. como sinônimos de Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer;

- Em 1997, in Icones Pleurothallidinarum XV, Carlyle A Luer reconsiderou Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer como espécie válida.

My. lonchophyllus - planta infértil

Myoxanthus parvilabius (C. Schweinf.) Luer
- Em 1962, in Botanical Museum Leaflets 20: 14, foi descrita a espécie Pleurothallis parvilabia C. Schweinf.;
- Em 1982, in Selbyana 7;49, Luer descreveu a espécie Myoxanthus parvilabius (C. Schweinf.) Luer tendo como basônimo a espécie acima citada;
- Em 2000, in Acta Amazonica 30(2) 181-186, ocorrência no Brasil, para o estado do Amazonas.

Myoxanthus pulvinatus (Barb. Rodr.) Luer
- Em 1882, in Genera et Species Orchidearum Novarum 2: 77, foi descreveu a espécie Anathallis pulvinata Barb. Rodr.
- Em 1896, in Flora Brasiliensis 3(4): 563, Cogniaux descreveu Pleurothallis pulvinata (Barb. Rodr.) Cogn. tendo como basônimo Anathallis pulvinata Barb. Rodr.
- Em 1992, in Icones Pleurothallidinarum IX, Carlyle A. Luer descreveu Myoxanthus pulvinatus (Barb. Rodr.) Luer tendo como basônimo Anathallis pulvinata Barb. Rodr. e passando Pleurothallis pulvinata (Barb.Rodr.) Cogn. para a sinonímia.

Myoxanthus punctatus (Barb. Rodr.) Luer
- Em 1882, in Genera et Species Orchidearum Novarum 2: 38, Barbosar Rodrigues descreveu a espécie Chaetocephala punctata Barb. Rodr.
- Em 1896, in Flora Brasiliensis 3(4): 590, foi descrita espécie Pleurothallis chaetocephala Cogn.
- 1982, in Selbyana, 7:49, Carlyle A. Lue descreveu a espécie Myoxanthus punctatus (Barb. Rodr.) Luer tendo como basônimo Chaetocephala punctata Barb. Rodr. e passando Pleurothallis chaetocephala Cogn. para a sinonímia.

Myoxanthus ruschii Fraga & L. Kollmann
- Em 2003, Novon 13(1): 49-51, f. 1, a espécie Myoxanthus ruschii Fraga & L. Kollmann foi descrita para o Estado do Espírito Santo.

My. ruschii - tipo vivo - planta infértil

Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer
- Em 1975, in Bradea, Boletim do Herbarium Bradeanum 2: 54, foi descrita a espécie Pleurothallis seidelii Pabst
- Em 1982, in Selbyana 7:51, Carlyle A. Luer descreveu Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer tendo como basônimo
Pleurothallis seidelii Pabst.
- Em 1992, Icones Pleurothallidinarum IX Systematics of Myoxanthus, Carlyle A. Luer considerou Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer como sinônimo de Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
- Em 1997, in Icones Pleurothallidinarum XV, Carlyle A Luer reconsiderou Myoxanthus seidelii (Pabst) Luer como espécie válida

My. seidelii - planta infértil

Myoxanthus trachychlamys (Schltr.) Luer
-
Em 1922, in Repertorium Specierum Novarum Regni Vegetabilis, Beihefte 17: 23, foi descrita a espécie Pleurothallis trachychlamys Schltr.
- Em 1962, in Arquivos de Botânica do Estado de São Paulo 3(5): 268, t. 67, f. A. foi descrita a espécie Pleurothallis cymbicalli Pabst;
- Em 1992, in Icones Pleurothallidinarum IX, Carlyle A Luer descreveu a espécie Myoxanthus trachychlamys (Schltr.)Luer tendo como basônimo Pleurothallis trachychlamys Schltr. e considerou Pleurothallis cymbicalli Pabst como sinônimo

Sinônimos
Anathallis parahybunensis Barb. Rodr. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Anathallis pulvinata Barb. Rodr. = Myoxanthus pulvinatus (Barb. Rodr.) Luer
Chaetocephala lonchophylla Barb. Rodr. = Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
Chaetocephala punctata Barb. Rodr. = Myoxanthus punctatus (Barb. Rodr.) Luer
Humboltia exasperata (Lindl.) Ktze. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Humboltia peduncularis (Lindl.) Ktze. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Humboltia warmingii (Rchb. f.) Ktze. = Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
Myoxanthus alexanderae (Schltr.) Luer = Pleurothallis aspasicensis Rchb. f.
Myoxanthus aspasicensis (Rchb. f.) Luer = Pleurothallis aspasicensis Rchb. f.
Myoxanthus parahybunensis (Barb.Rodr.) Luer = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Myoxanthus pastacensis (Luer) Luer= Pleurothallis aspasicensis Rchb. f.
Pleurothallis chaetocephala Cogn. = Myoxanthus punctatus (Barb. Rodr.) Luer
Pleurothallis cymbicalli Pabst = Myoxanthus trachychlamys (Schltr.) Luer
Pleurothallis exasperata Lindl. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Pleurothallis lonchophylla (Barb. Rodr.) Cogn. non Rchb. f. = Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
Pleurothallis macropus Schltr. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Pleurothallis peduncularis Lindl. = Myoxanthus exasperatus (Lindl.) Luer
Pleurothallis pulvinata (Barb. Rodr.) Cogn = Myoxanthus pulvinatus (Barb. Rodr.) Luer
Pleurothallis trachychlamys Schltr. = Myoxanthus trachychlamys (Schltr.) Luer
Pleurothallis warmingii Rchb. f. = Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer
Restrepia lonchophylla Barb. Rodr. = Myoxanthus lonchophyllus (Barb. Rodr.) Luer

 
Bibliografia
Carlyle A. Luer, Selbyana 7:51, 1982
Carlyle A.Luer, in Icones Pleurothallidinarum IX, 1992
Carlyle A Luer, in Icones Pleurothallidinarum XV, 1997
G. F. Pabst & F. Dungs, Alemanha, l977, Vol. I.Orchidaceae Brasiliensis.
M. Frey & N. Sanson, em Richardiana VI(I) Janvier 2006,
Pabst, in Bradea, Boletim do Herbarium Bradeanum 2: 54, 1975

Missouri Botanical Garden - http://mobot.mobot.org/cgi-bin/search_vast
Acta Amazonica 30(2) 181-186, 2000

Agradecimento
Ao Orquidário da Instituto Jardim Botânico do Rio de Janeiro, pela permissão de executar as fotografias das plantas incluídas neste trabalho, que fazem parte de seu acervo e a Cláudio Nicoletti de Fraga, curador da Coleção Viva daquela Instituição.


Fotos: Sergio Araujo

Expressamente proibido qualquer tipo de uso, de qualquer material deste site (texto, fotos, imagens, lay-out e outros), sem a expressa autorização de seus autores, sob pena de ação judicial. Qualquer solicitação ou informação pelo e-mail bo@sergioaraujo.com